Ohiko galderak

Poliklorobifeniloak (PCB), piraleno izenez ezagunagoak, hondakin arriskutsutzat jotako substantziak dira; hainbat ekiporen portzentaje handi batean aurki daitezke, hala nola transformadoreetan edo kondentsadoreen baterietan.

Tradizionalki industrian erabili izan ohi dira, batez ere isolatzaile elektriko gisa eta transformadore elektriko jakin batzuk hozteko.

Hirurogeiko hamarkadan, zientzia-komunitateak egiaztatu zuen PCBek biodegradatzeko eta gantz-ehunetan biometatzeko ahalmen txikia zutela. Hala, hortik aurrera PCBek giza osasunarentzat (kantzerigeno gisa katalogatu dira) eta ingurumenarentzat izan zitzaketen kalteak azaleratzeari ekin zioten, eta horien erabilera arautzeko eta debekatzeko prozesu bat jarri zen abian.

Abuztuaren 27ko 1378/1999 Errege Dekretua (poliklorobifeniloak, polikloroterfeniloak eta horiek dituzten aparatuak kentzeko eta kudeatzeko neurriak ezartzen dituena) aldatzen duen otsailaren 24ko 228/2006 Errege Dekretuan [PDF], ezarritakoarekin bat etorriz, PCBa bera, PCBa duten aparatuak edo PCBa izan dezaketen aparatuak dituztenek honako betebehar hauek izango dituzte:

  • Egiaztatzea eta frogatzea ea badagoen PCBrik dielektrikoetan, olioetan edo bestelako fluidoetan, laginak hartuz eta horiek kimikoki analizatuz. Analisiak baimendutako kontrol-erakundeek edo ingurumenaren arloko administrazioaren erakunde laguntzaileek egingo dituzte, beharrezkoa denean. Analisiak 2008ko abenduaren 31 baino lehen egin behar dira, legeriak ezartzen duen egutegiari jarraituz.
  • PCBak, PCB erabiliak eta PCBa duten aparatuak baimendutako hondakinen kudeatzaile bati entregatzea, horiek deskontaminatu edo kendu behar direnean.
  • PCBa duten edo izan dezaketen eta ihesak dituzten aparatuak ahalik eta azkarrena kendu edo deskontaminatzea.
  • Bere balio-bizitzaren amaierara iritsi den eta PCBa izan dezakeen edozein aparatu kentzea, honako jarraibide hauen arabera:
    • 1. aukera: Analisi kimiko bat eginda:
      • PCBaren kontzentrazioa 50 ppm edo gehiagokoa bada, PCBa kudeatzeko baimena duen kudeatzaile bati entregatuko zaio, deusezta dezan.
      • PCBaren kontzentrazioa 50 ppm baino gutxiagokoa bada, erabilitako industria-olioei buruzko legerian ezarritakoari jarraituz kudeatuko da.
    • 2. aukera: Analisi kimikorik egin gabeOpción 2: No realizando un análisis químico:
      • Kasu honetan, PCBa duenak kudeatzaile baimendu bati entregatu beharko dio, PCBa duen aparatua behin betiko deusezta dezan.
  • 500 ppm baino gehiagoko PCBaren kontzentrazioa duten transformadore elektrikoak deskontaminatzea edo kentzea, baita 50 ppm edo gehiagoko kontzentrazioa duten gainerako aparatuak eta horietako PCBa ere, 2011ko urtarrilaren 1a baino lehen.
  • PCBa duten aparatuen inbentarioa egitea.
  • Inbentarioan sartutako aparatuen aitorpena egitea urtero autonomia-erkidegoei, eta horiek deskontaminatzeko edo kentzeko aurreikuspenen berri ematea eta dagoeneko deskontaminatutako edo kendutako aparatuak identifikatzea. Horretarako, dagozkien egiaztagiriak aurkeztu beharko dituzte.
  • Inbentarioan sartutako aparatu guztiak etiketatzea eta markatzea.

PCBen fluidoak dituzten aparatuak otsailaren 24ko 228/2006 Errege Dekretuan [PDF] zehaztutako egutegiaren arabera deskontaminatu edo kendu behar dira:

PCBen FLUIDOEKIN EGINIKO APARATUAK KENTZEKO EPEAK

  • Fabrikazio-data ezezaguna dutenak: 2007-01-01a baino lehen.
  • 1965a baino lehenago fabrikatuak: 2007-01-01a baino lehen.
  • 1965 eta 1969 artean fabrikatuak (biak barne): 2008-01-01a baino lehen.
  • 1970 eta 1974 artean fabrikatuak (biak barne): 2009-01-01a baino lehen.
  • 1975 eta 1980 artean fabrikatuak (biak barne): 2010-01-01a baino lehen.
  • 1980a baino beranduago fabrikatuak: 2011-01-01a baino lehen.

Honako urte eta gutxieneko portzentaje hauetan kendu edo deskontaminatuko dira; portzentajeek urte hasieran duten pisuaren (solidoa eta likidoa) guztizko kantitateari egiten diote erreferentzia:

PCBarekin KUTSATUTAKO APARATUAK KENTZEKO URTEKO PORTZENTAJEAK

  • 2006. urtea: % 20
  • 2007. urtea: % 25
  • 2008. urtea: % 33
  • 2009. urtea: % 50
  • 2010. urtea: % 100

Betebehar hori legeak ezartzen die instalazioen titularrei. Data horietatik aurrera substantziak edukitzen jarraitzen badute, zehapena jaso dezakete.

Piralenoak kentzeko prozesuaren azken fasea lurralde nazionaletik kanpo egin behar da. Horrek, prozesua luzatzeaz gain, merkatua asetzea ekar dezake eta, horrenbestez, prozesua bera garestitzea; izan ere, aipatutako epeak berak dira Europar Batasuneko herrialde guztietarako.

Hori dela eta, Iberdrolak substantzia hau kentzeko prozesuari ahalik eta azkarrena ekitea gomendatzen du.